Podkreślenie rangi Zamościa. Powstaje tam Instytut Badań nad Renesansem i Barokiem

- Instytut będzie podkreśleniem rangi i znaczenia Zamościa. Jego zasadniczy człon ma stanowić 12 do 15 osób – zapowiada dr hab. Paweł Skrzydlewski, rektor Akademii Zamojskiej. - Ta instytucja już została powołana, ale jest na razie w fazie organizacyjnej. Jej znaczenie trudno będzie przecenić.

Instytut Badań nad Renesansem i Barokiem im. Jana i Piotra Kochanowskich powołał do istnienia Przemysław Czarnek, minister edukacji i nauki. Jego podstawowym celem będzie – jak to określono - „popularyzacja dziedzictwa kulturowego I Rzeczypospolitej”, w tym upowszechnianie badań naukowych z tego zakresu oraz wspieranie studiów nad kulturą staropolską.

Instytut ma także współpracować z Akademią Zamojską w prowadzeniu działalności edukacyjnej i kulturalnej. W planach są także m.in. wspólne badania naukowe.

Prof. Skrzydlewski podkreśla, że trudno sobie wyobrazić lepszą lokalizację dla takiego Instytutu. Zamość nosi przecież dumny przydomek „Perły Renesansu” oraz , „Padwy Północy”. Przypomina on także, iż w stylu barokowym utrzymany jest gmach historycznej Akademii Zamojskiej. Ponadto w Zamościu istnieje największy barokowy kościół franciszkański w Polsce. Jest zatem do czego się odwoływać.

- Instytut będzie pod wieloma względami kontynuatorem działalności naukowej dawnej Akademii Zamojskiej i bogatych tradycji humanistycznych Zamościa – podkreśla rektor Paweł Skrzydlewski. - Na pewno wzmocni on potencjał naukowy Akademii Zamojskiej. Liczymy na ścisłą oraz owocną współpracę. Na razie Instytut znajdzie swoją siedzibę w budynku rektoratu AZ, przy ul. Pereca.

Instytut ma także m.in. współpracować z władzami miasta i województwa.

O jakie tradycje naukowe chodzi? Pierwszą Akademię Zamojską otwarto 15 marca 1595 r. Była to trzecia, wyższa szkoła  w kraju (wcześniej działały tylko w Krakowie i Wilnie). W całości opłacał ją Jan Zamoyski. "Hetmańska" akademia miała wiele osiągnięć i w pierwszych dziesięcioleciach swojego istnienia była jednym z głównych w Rzeczpospolitej ośrodków myśli naukowej.

Nie tylko księgi po niej pozostały. Historyczny, bardzo piękny, budynek Akademii Zamojskiej obecnie zajmuje I Liceum Ogólnokształcące w Zamościu. Trwają tam potężne remonty. Po ich zakończeniu gmach dawnej Akademii Zamojskiej odzyska dawny blask. Wróci tam I LO (na razie szkolne zajęcia odbywają się w dawnym pałacu rodziny Zamoyskich w Zamościu). W gmachu powstaną także nowe pomieszczenia, głównie na poddaszu. Zajmą je m.in. „powierzchnie wystawowe”.

Niewykluczone, że część z odnowionych pomieszczeń będzie wykorzystywanych także przez nowy Instytut Badań nad Renesansem i Barokiem. Takie są przynajmniej wstępne „przymiarki”.

- Zamość jest ważnym miastem na mapie Polski i Europy, głównie pod względem turystycznym. Ważne jest także przywrócenie wiodącej rangi pod względem naukowym. W tym kierunku zmierzają nasze działania – podkreśla rektor Paweł Skrzydlewski. - W planach nowego Instytutu jest już pierwsze przedsięwzięcie. To opracowanie kolęd polskich epoki renesansu i baroku. Potem powstanie także wiele innych, cennych prac, dotyczących kultury oraz m.in. dawnej duchowości.