Wystawa Moja Pamiątka dostępna online

Akcja społeczna #MojaPamiątka skierowana była do osób po 60. roku życia i zachęcała seniorów do tego, by przekazać Muzeum Historii Polski swoje wspomnienia, których punktem wyjścia miała być pamiątka, fotografia, dokument. W ramach akcji do Muzeum wpłynęło niemal 400 prac, którym towarzyszyły świadectwa z domowych archiwów. Nadesłane opowieści miały bardzo różnorodne formy: począwszy od klasycznych wspomnień, po pamiętniki, rejestracje wideo, a także wpisy na blogu. Akcja realizowana była w okresie pandemicznym we współpracy z Kancelarią Premiera.

Jej efektem jest wirtualna wystawa #MojaPamiątka dostępna pod adresem mojapamiatka.muzhp.pl. Opowiada ona o wydarzeniach z historii Polski, od XIX w. po czasy współczesne. Rodzinne opowieści prezentowane są w porządku chronologicznym. Najstarsze z nich sięgają początków XIX wieku, a te najnowsze dotyczą schyłku PRL. Wystawę rozpoczyna historia walczącego u boku Napoleona Franciszka Czekalskiego, kończą zaś wspomnienia opowiadające o transformacji ustrojowej w 1989 r. i założeniu przez Piotra Podemskiego własnej księgarni w Toruniu. Pomiędzy tymi wydarzeniami snują się kolejne opowieści. Dzięki nadesłanemu przez Jadwigę Balicką pamiętnikowi Antoniego Barona przenosimy się do czasów powstań śląskich i plebiscytu. Opowieść o popielniczce zrobionej z łuski po pocisku, opisana przez Barbarę Sosnowską-Bukład, to historia dwojga ludzi, których losy połączyła II wojna światowa. Poznali się pod koniec wojny w Afryce, Danuta służyła w Wojskowej Służbie Kobiet, Zygmunt brał udział m.in. w obronie Tobruku i bitwie pod Monte Cassino. Pobrali się w 1945 r. w Egipcie, wrócili do kraju, gdzie wspólnie żyli wiele lat. Uczestnicy akcji dzielili się także bardzo wzruszającymi opowieściami jak chociażby ta, której „bohaterką” jest porcelanowa figurka baletnicy należąca do państwa Pawłowskich, mieszkających na warszawskiej Ochocie. Podczas okupacji niemieckiej rodzina była zaangażowana w konspirację. W powstaniu warszawskim córka Krystyna pełniła funkcję sanitariuszki batalionu Chrobry I. Wszyscy szczęśliwie przeżyli wojnę. Po powrocie do Warszawy zimą 1945 roku w ruinach domu przy Uniwersyteckiej Krystyna odnalazła porcelanową baletnicę. Rodzinna pamiątka pozostaje w rękach pani Anny Beauchamp, wnuczki państwa Pawłowskich.

Prezentowana na zdjęciach kartka z dziecięcego zeszytu to przepustka przygotowana w 1944 roku samodzielnie przez siedmioletnią Basię Łatawińską, uczęszczającą wówczas do pierwszej klasy szkoły podstawowej w Lublinie.

Niektóre z nadesłanych prac opowiadały o losach kilku pokoleń lub o wydarzeniach odnoszących się do różnych okresów w historii – tak jak chociażby historia rodziny Leszczyńskich. Na wystawie znalazły się m.in. listy wysyłane do Auschwitz do Jadwigi Leszczyńskiej, która podczas okupacji niemieckiej działała w konspiracji – prowadziła tajne komplety, była kurierką AK. Została aresztowana w lipcu 1942 roku i uwięziona w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. W zbiorach rodzinnych zachowała się koperta z adresem oraz datowany na sierpień 1943 r. list synów Jana i Wacława.

To zaledwie kilka przykładów pamiątek prezentowanych na ekspozycji. Wirtualna wystawa #MojaPamiątka pełna jest wzruszających, osobistych opowieści, dzięki którym można spojrzeć na wielkie wydarzenia naszej historii z osobistej perspektywy.