Dzienniki Zygmunta Klukowskiego przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej KUL, trafią na prestiżową Listę Krajową Pamięć Świata UNESCO. Poinformowała o tym w poniedziałek (17 czerwca) Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
- Są one pierwszym i jednym z najważniejszych bezpośrednich świadectw doświadczenia hitlerowskiego terroru w okresie II wojny światowej - mówi Artur Podsiadły, p.o. dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej KUL, gdzie przechowywane są zbiory doktora Klukowskiego.
Program Pamięć Świata UNESCO to inicjatywa, której celem jest promowanie i wspieranie działań zachowania dziedzictwa dokumentującego, a także zwiększenie jego dostępności. Na tę prestiżową listę co dwa lata wpisywane są dzieła o ogólnoświatowym znaczeniu.
- Zostały zgłoszone do programu z uwagi na wyjątkowość dokumentacyjną i literacką. Według zgodnej opinii badaczy są one pierwszym i jednym z najważniejszych bezpośrednich świadectw doświadczenia hitlerowskiego terroru w okresie II wojny światowej – tłumaczy Artur Podsiadły, p.o. dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej KUL.
Zygmunt Klukowski - lekarz
Autor dzienników urodził się w 1885 roku w Odessie. Studia medyczne rozpoczął w Moskwie, po czym naukę kontynuował w Krakowie. Podczas I wojny światowej służył w armii rosyjskiej jako lekarz, natomiast po jej zakończeniu przeniósł się do Szczebrzeszyna, gdzie objął posadę dyrektora szpitala miejskiego im. św. Katarzyny.
Pasjonował się też historią i etnografią Zamojszczyzny oraz Roztocza. Z jego inicjatyw w 1925 roku w Zamościu powstało muzeum regionalne i reaktywował bibliotekę.
Klukowski po wybuchu drugiej wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną Armii Krajowej. Wtedy zaczął pisać dzienniki. We relacji przedstawia codzienność wielokulturowego i wielowyznaniowego miasteczka na Zamojszczyźnie, poddawanego szczególnym represjom w ramach Generalplan Ost.
Świadek w Norymberdze
Dzienniki są jednym z najważniejszych przykładów pamiętnikarstwa z czasów II wojny światowej.
- Pierwsze zapiski pochodzą z lata 1939 roku, kiedy wojna wisi już w powietrzu. Co ważne – były to przeżycia spisywane na bieżąco, będąc swego rodzaju autoterapią i sposobem na oderwanie się od tego, co działo się wokół: niemieckich zbrodni, aresztowań, wysiedleń i głodu. Opisywał też Holokaust, którego był jednym z pierwszych świadków – mówi dr Arkadiusz Adamczuk, kierownik Oddziału Zbiorów Specjalnych BU KUL.
Klukowski w 1947 r. zeznawał w Norymberdze jako świadek oskarżenia na jednym z procesów.
- Dowodami w sprawie były cztery tomy zebranych i opracowanych przez dr. Klukowskiego źródłowych „Materiałów do dziejów Zamojszczyzny” – przypomina dr Adamczuk.
Był również biegłym w w Procesie Oświęcimskim i członkiem Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce, w ramach niej współdziałał w poszukiwaniu dzieci Zamojszczyzny, wywiezionych do Niemiec w czasie akcji wysiedleńczej.
Klukowski podejście do wiary
- Przeżycia okupacyjne, które mogłyby pogłębić jego ateizm, sprawiły, że zaczął się nawracać. Impulsem było spotkanie prof. Ignacego Czumy z KUL w więzieniu na Zamku Lubelskim, który zachęcił go do modlitwy. Dysponujemy rękopisem Klukowskiego, który przyznaje, że to właśnie profesorowi Czumie zawdzięcza stopniowy powrót do wiary w Boga. KUL stał się więc naturalnym wyborem Klukowskiego do przekazania swoich zbiorów – wyjaśnia dr Arkadiusz Adamczuk.
Zygmunt Klukowski zmarł w listopadzie 1959 roku.
Dzienniki z biblioteki KUL na liście UNESCO
Oficjalne ogłoszenie włączenia Dzienników Zygmunta Klukowskiego do Listy Krajowej Pamięć Świata UNESCO oraz wręczenie certyfikatu przez Prezydenta RP nastąpi w przyszłym tygodniu.
- Tłumy na IV Świdnik Air Festival. "Oni robią coś niezwykłego w powietrzu". Zdjęcia
- 8 kondygnacji, 8 sal operacyjnych i 15 tys. m². Jak nowy szpital wygląda w środku?
- "Za ostatni grosz kupię dziś chociaż cień tamtych dni...". 50-lecie Budki Suflera
- Piękny festyn patriotyczny przy chełmskim kościele. Zobacz zdjęcia
- Na początku euforia, na końcu niedosyt. Zdjęcia ze strefy kibica w Lublinie
- Piękne konie i licytacja na dyszlu. W Muzeum Wsi Lubelskiej odbył się Jarmark Koński
Koniec sprawy Assange'a. Ugoda z USA zapewnia mu wolność
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?